سیل پول (نگاهی به نقدینگی در ایران)

 

 

سیل پول

نقدینگی، یکی از کلمات رایج در اقتصاد است. به خصوص زمانی که اقتصاد دچار تورم می شود. نقدینگی مجموعه پول و حساب های غیرمدت دار گفته می شود. که در لحظه، می توان با آن ،خرید صورت بگیرد.

 

 

ممکن است شما خانه ای به ارزش یک میلیارد تومان داشته باشید. برای اینکه بتوانید آن را به پول تبدیل کنید. باید مدتی منتظر بمانید. که به فروش برسد و سپس با پول حاصل از آن خرید انجام دهید. بنابراین خانه دارای درجه نقدشوندگی پایینی است.

 

 

اما چرا نقدینگی باعث افزایش تورم می شود. به نظر می رسد داشتن پول زیاد، باید خوب باشد و باعث رفاه جامعه شود. ولی تفاوت بین افزایش ثروت در یک جامعه و حجم پول وجود دارد. وقتی حجم پول در یک اقتصاد بالا می رود. نسبت پول به کالا و خدمات افزایش می یابد و این باعث می شود سطح عمومی قیمت ها افزایش یابد. بانک ها به خصوص بانک مرکزی نقش مهمی در سیاست گذاری های پولی برای کنترل حجم نقدینگی دارد. شاید با یک مثال این موضوع مشخص تر شود. شما پول خود را به جهت سرمایه گذاری با ریسک پایین به شعبه بانک می برید. بانک سرمایه های خرد مردم را جمع آوری می کند. که سرمایه شما هم در بین آن ها قرار دارد. بانک برای کسب سود می تواند. این سرمایه را به عنوان وام به کارآفرین ها یا اشخاصی که قصد انجام پروژه ای را دارند. که نیاز به سرمایه دارد. قرار دهند. تا آنها بتوانند کسب و کار خود را راه بیندازند و پول به همراه بهره آن را به بانک بازگردانند. در اینجا بانک، نقش مهمی را بازی می کند. برای تعیین ریسک پروژه ها و تصمیم گیری در مورد این که ، این سرمایه را بر روی کسی یا پروژه ای سرمایه گذاری کند. که می تواند آن  را به ثمر برساند. در ایران معمولا خود بانک ها، بنگاه داری می کنند به این معنی که خود به عنوان کارفرما به ساخت و ساز می پردازند. در نظر بگیرید بانک مورد نظر ما یک میلیارد پول خرد جمع آوری کرده است و این پول را به وام گیرنده می دهد تا به انجام پروژه خود بپردازد. شخص وام گیرنده دوباره این پول را به جامعه تزریق می کند و دوباره این پول ها توسط مردم به بانک برمی گردد. در حل حاضر مردم دو میلیارد در بانک سپرده دارند. در حالی که بانک همان یک میلیارد را دارد. اگر به هردلیلی وام گیرنده قادر به بازپرداخت وام نباشد و ضمانت لازم نیز برای پرداخت آن نداشته باشد یا سرمایه گذاری که بانک انجام داده است قابلیت نقد شوندگی نداشته باشند مانند برج هایی توسط بانک ها ساخته می شود. بازگشتی به صندوق بانک صورت نمی گیرند در این زمان اگر تمام سپرده گذاران برای دریافت سرمایه خود به بانک مراجعه کنند بانک قادر به بازپرداخت نخواهد بود و ورشکسته است اگر در این زمان بانک مرکزی به بانک مورد نظر اعتبار تزریق کند در واقع پول بدون پشتوانه را به جامعه تزریق کرده است.

 

 

معوقات بانک ها، نرخ سود بالا بدون اینکه بازارهای قابل سرمایه گذاری برای پرداخت چنین سودی وجود داشته باشد. باعث افزایش حجم نقدینگی می شود

موردی دومی که باعث افزایش نقدینگی می شود استقراض دولت  از بانک مرکزی می باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

موردی دومی که باعث افزایش نقدینگی می شود استقراض دولت  از بانک مرکزی می باشد.

 

 

در کشورهای پیشرفته، بانک مرکزی مستقل از دولت ها هستند. تا بتوانند برای منافع عمومی تصمیم گیری کنند و این سیاست گذاری ها، با تغییر دولت ها تغییر چندانی نکنند. زمانی که دولت دچار کسر بودجه می شود.از بانک مرکزی درخواست می کند. تا اعتباری را برای این کسری در نظر بگیرد. با موافقت بانک مرکزی که در ایران جزئی از بدنه دولت است. در جامعه پول تزریق می شود که این پول صرف پرداخت حقوق کارکنان دولت و امور اجرایی می شود. از این استقراض در زبان عامه چاپ کردن پول گفته می شود. به اصطلاح گفته می شود. دولت پول چاپ کرده است.

 

 

مورد سوم فروش نفت و درآمدهای نفتی است

 

 

دولت پول حاصل از فروش نفت را به صورت دلار به بانک مرکزی می دهد. تا بتواند ریال دریافت کند. برای اینکه  هزینه های جاری خود پرداخت کند. بانک مرکزی با این دلارها دو کار می تواند انجام می دهد یکی اینکه این دلار را ذخیره کند یا آن را در اختیار وارد کننده ها قرار دهد. بانک مرکزی به ازای هر دلاری که ذخیره می کند به اندازه آن پول ریال به جامعه تزریق می کند. که حجم نقدینگی را افزایش می دهد. یکی از دلایلی  است که کشورهای پیشرفته مانند نروژ و قطر ، پول حاصل از نفت را صرف سرمایه گذاری  در خارج از کشور می کنند  و آن را به بودجه عمومی خود راه نمی دهند.

 

 

تزریق پول در جامعه باعث افزایش نقدینگی می شود. و زمانی که سدهای اعتماد شکسته شود. این حجم پول ذخیره شده، بازارها را یکی پس از دیگری نابود می کند. بازار مسکن، بازار خودرو، بازار دلار و ...

 

 

آنچه توسط رئیس بانک مرکزی این روزها در مورد قیمت دلار گفته می شود که این قیمت، قیمت واقعی آن نیست ناشی از این سیلاب می باشد.

 

 

اقتصادی ، اقتصاد سالمی است که سود شما در ضرر کسی دیگری نباشد.